Beschouwing begroting 2015
De begroting 2015, de eerste begroting van het huidige college. Het college staat voor een moeilijke taak omdat er sprake is van een substantiële verlaging van de algemene uitkering van €600.000 euro.
Het college programma wordt gekleurd door de herindeling.
De fractie van de VVD deelt met het college dat het van belang is dat Slochteren financieel gezond opgaat in de nieuw te vormen gemeente. Herindeling vraagt ook om heroverweging van beleid en activiteiten. Om te investeren in een nieuwe gemeente moet de inzet zijn dat we een goede beginsituatie inbrengen met als het kan een positief meerjarenperspectief.
Eveneens zijn we het met het college eens dat het bestaand beleid een basis biedt waar we voorlopig mee voor uit kunnen en dat terughoudendheid met het ontwikkelen van nieuw beleid gepast is. Tegelijktijdig is er sprake van een spanningsveld, de budgetten voor groot onderhoud aan de gebouwen, openbare verlichting , groot wegenhoud, de vervanging van voertuigen en investeren in ICT zijn vrijwel volledig geschrapt.
Het is reëel om te stellen dat we moeten weten welke kapitaalgoederen meegaan naar een andere gemeente. Voertuigen en gebouwen kunnen ter discussie staan, maar dit geldt niet voor openbare verlichting en wegen. In de heringedeelde gemeente blijven de wegen liggen en de lantaarnpalen blijven staan en als het goed is branden ze ook nog. Voor de wegen gaan we werken op basis van calamiteiten. Wanneer de veiligheid van onze weggebruikers in geding komt zullen we direct onderhoud plegen kunnen we lezen. Dit klinkt niet geruststellend als het om veiligheid gaat. Wethouder Stok heeft bevestigd in de commissie financiën dat het budget hiervoor beschikbaar van €50.000 in geval van calamiteiten niet afdoende zal zijn. In de begrotingsvergadering van 2013 heeft GroenLinks /D66 gevraagd om meer aandacht voor het onderhoud van wegen.
Het mag niet zo zijn dat allerlei zaken en eventuele problemen vooruit worden geschoven om op papier financieel gezond een nieuwe gemeente in te gaan. Hoe verantwoord is het als we het hebben over kapitaalvernietiging als regulier onderhoud bijdraagt tot waardevastheid? Hoe borgen we veiligheid van onze wegen? Dit zelfde geldt voor voertuigen.
Veel zaken kunnen we op de schaal van de nieuwe gemeente beter en efficiënter oppakken. In dit rijtje staat ook recreatie en toerisme opgenomen. Daarom pakken we dergelijke zaken pas goed op als we echt gaan bouwen aan de nieuwe gemeente. Houdt dit in dat planvorming met en voor recreatieve ondernemers voorlopig in de wacht komen te staan? De voortrekkersrol die de VVV heeft gekozen vinden we een compliment waard. We kunnen voor de laatste keer als gemeente Slochteren het moois wat we te bieden hebben als Slochteren voor het voetlicht brengen. Het college heeft zich kortgeleden uitgesproken dat ze bij recreatie niet alleen willen faciliteren en stimuleren maar de regierol willen houden in de Toekomstvisie.
Dan de veranderende verhouding tussen gemeente en gemeenschap. De zorg gaat drastisch op de schop en dit brengt risico’s met zich mee die we scherp in de gaten moeten houden. Het welbevinden van mensen die hiermee te maken hebben en krijgen moet goed worden bewaakt. Het nieuwe denken en werken sluit in vele gevallen niet aan bij de verwachting van betrokkenen. De kanteling in de zorg is van groot belang om de houdbaarheid m.b.t. de sociale zekerheid te borgen. De keuzes die er worden gemaakt zijn noodzakelijk om een systeem te creëren dat er voor zorgt dat ook in de toekomst er zorg is en blijft voor mensen die het nodig hebben. De stijgende kosten geeft anders een te grote druk op een kleiner wordende beroepsbevolking.
In de gemeente Slochteren prijzen we ons gelukkig met een grote sociale cohesie. We hebben vertrouwen in de kracht van onze inwoners om hun leven en leefomgeving in te richten. De VVD fractie gelooft in een samenleving waar een ieder meedoet en mee kan doen. Innovatieve plannen van bewoners faciliteren en stimuleren juichen we toe.
In het collegeprogramma wordt aangegeven dat de focus zal liggen bij sterke dorpen, goed wonen en werken, de decentralisaties, financieel gezond, Slochteren werkt en de herindeling
De focus op de Sterke dorpen.
Het college wil een beroep doen op de eigen verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving van bewoners en experimenteren met dorpsbudgetten. Kennis delen, samen de kunst afkijken en laten zien wat mogelijk is.
Bij herhaling heeft mijn fractie gevraagd om een plan van aanpak, er is buiten de gemeente Slochteren genoeg ervaring inmiddels is opgedaan op dit gebied. Samen met de GL/D66 fractie is gevraagd of de wethouder hier lering uit wil trekken in de raadsvergadering van 3 juli. In de commissie financiën geeft mevr. Goerree als verantwoordelijk wethouder, aan vooralsnog geen idee het hebben waar de budgetten voor de dorpen vandaan moeten komen. Op 22 oktober heeft er een positief gesprek plaatsgevonden met de voorzitters van de Dorpsbelangen. Als dit tot dusver de inzet is op het versterken van dorpen dan vindt mijn fractie dit erg mager en teleurstellend. Ruimte voor eigen keuzes en verantwoordelijkheid staat voorop, maar de VVD fractie verwacht meer aansluitend op datgene wat U zelf als college als doelstelling hebt geformuleerd.
Goed wonen en werken
Als het om goed wonen en werken gaat kijken we uit naar de discussienota over de voorzieningen. Dit geldt eveneens voor het woonplan en Leefbaarheidsplan. “Vertrouwen op herstel en herstel van vertrouwen” Minister Kamp heeft vorige week laten weten dat alle schade die door aardbevingen in Groningen ontstaan worden vergoed en dat er geen limiet is voor de afhandeling van die schade. Om goed te kunnen wonen moeten mensen zich ook veilig kunnen voelen, dit gevoel is helaas voor velen door de aardbevingen aangetast. Ten aanzien van de voorzieningennota vinden we dat dit beleidsstuk wel heel gemakkelijk een aantal maanden naar voren wordt geschoven, zeker voor een college die nauwelijks nieuw beleid ontwikkelt.
In de verantwoording van het college aan de raad staat het verhaal achter de cijfers op de eerste plaats. Waar mijn fractie zich niet in kan vinden is de gebruikte bewoording. Dit maakt het verhaal op punten vaag , niet duidelijk en de praktische controleerbaarheid als raad niet mogelijk. Als de VVD fractie in deze raadszaal spreekt over vertrouwen geven en controle achteraf dan doelen we vooral op de rol voorbehouden aan onze inwoners. Het gaat hier om het vertrouwen van de overheid naar zijn burgers, niet te veel regels vooraf en waar nodig bijstellen. De rol en verantwoordelijkheid die de raad heeft is een andere orde, controle achteraf is niet voldoende want dan sta je als raad in vele gevallen buitenspel. We hebben niet de ambitie om details te willen weten. Het gaat ons om hoofdlijnen waar we op kunnen controleren en kaders stellen.
In deze begroting staat: we doen de uitvoering van reguliere taken wat minder, we versoberen de bedrijfsvoering, we kijken hoe we extra inkomsten kunnen realiseren. We begrijpen wat er staat en kunnen er vervolgens niks mee.
Nogmaals, het gaat om het verhaal achter de cijfers, dit snappen we. Het wordt echter lastig als we delen van het verhaal niet snappen. Vanuit onze professionaliteit en deskundigheid kunnen we diensten gaan verlenen aan andere partijen. Vervolgens worden medewerkers die vertrekken niet vervangen en wordt dit intern opgelost. We gaan dus met minder mensen meer doen. Mijn fractie waardeert creatief denken, maar houdt bovenal van realiteitszin.
Afrondend:
De VVD fractie stemt in met de voorliggende begroting, tegelijkertijd zijn wij met zorg vervuld. Zaken worden voor ons uitgeschoven omdat we gaan herindelen. Terecht en wellicht onterecht. De financiën moeten op orde zijn, maar als gemeenten vervolgens hierdoor op meerder gebieden achterstallig onderhoud inbrengen in de nieuwe gemeente dan hebben we straks een groot probleem.
Wij wensen het college en ambtenaren sterkte en wijsheid toe met de uitvoering van hun taak.